به گزارش گروه سیاسی «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ علی رغم تکذیب ظریف برای حضور در کابینه مسعود پزشکیان، برخی از رسانه ها از او به عنوان معاون سیاسی رئیس جمهور در دولت چهاردهم نام می برند. ظریف که از ابتدای تأیید صلاحیت مسعود پزشکیان در شورای نگهبان، همراه او در تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری حضور داشت و حال به عنوان رئیس شورای انتقالی دولت چهاردهم منصوب شده است، درباره مشارکت همه شخصیت های ملی و احزاب در تعیین وزرای پیشنهادی گفت: «فراخوان برای درخواست از شخصیت‌های ملی، احزاب، انجمن‌های علمی و صنفی و بخش خصوصی به‌منظور معرفی نامزدهایی برای عضویت در دولت چهاردهم ارسال شده و پاسخ‌هایی دریافت شده و منتظر بقیه پیشنهادها هستیم.
مسئولان و دبیران کارگروه‌ها و مدیران کمیته‌ها تعیین شده‌اند و اعضای بیشتر کمیته‌ها به شورای راهبری جهت تصویب نهایی پیشنهاد شده‌اند. کمیته‌ها پس از تکمیل، بیش از ۴۵۰ نفر از بانوان، جوانان، اقلیت‌های دینی و مذهبی، نخبگان دانشگاهی و تخصصی غیردانشگاهی، نمایندگان تشکل‌های تخصصی، نظام‌های صنفی و سازمان‌های مردم نهاد، نمایندگان بخش خصوصی، وزرای ادوار، نمایندگان جبهه اصلاحات و اعضای ستاد مرکزی و استان‌ها را در خود جای خواهند داد که نمودی از رنگین‌کمان زیبایی که ایران عزیز ما را ساخته خواهد بود.»
پس از پیروزی مسعود پزشکیان در انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم، او شکل و شیوه متفاوتی را برخلاف روسای جمهور گذشته برای انتخاب اعضای کابینه اش پیش گرفت؛ او که در طول رقابت ها بارها و بارها به استفاده از کارشناسان در کابینه تاکید کرده بود، شورای راهبری را برای چینش کابینه اش تشکیل داد.
شورایی که ریاست آن را ظریف عهده دار شد تا نامزدهای مناسب وزارت و سایر پست های کابینه را تعیین و به رئیس جمهور منتخب پیشنهاد کنند. محمد جواد ظریف، رئیس شورای راهبری دولت چهاردهم، چهارشنبه شب 27 تیر ماه با حضور در برنامه زنده تلویزیونی، درباره مکانیسم انتخاب اعضای این نهاد مدنی و ارتباط آن با کارگروه های پیشنهاد وزیر و اعضای کابینه بعدی توضیح داد و گفت: 5 کارگروه ایجاد کردیم و کارهای دولت را تقسیم بر 5 کارگروه کردیم، کارگروه سیاسی امنیتی دفاعی که مسئولیت آن با بنده است که شامل وزارت کشور، وزارت دفاع، وزارت اطلاعات، وزارت دادگستری و سازمان انرژی اتمی و وزارت امور خارجه است.
براساس آنچه اعلام شده است هر کارگروه کمیته‌هایی را برای معرفی هر عضو از کابینه تشکیل داده و باید به ترتیب اولویت ۳ تا ۵ نامزد را برای وزارتخانه‌ها معرفی کنند. اما هنوز هیچ نامزدی در هیچ کدام از کارگروه‌ها نهایی نشده است و احزاب تا امروز وقت دارند تا گزینه‌های خود را برای حضور در کابینه به کارگروه‌ها معرفی کنند.
با این حال در عمل تا پایان هفته جاری نمی‌توان شکل یا اعضای کابینه را پیش‌بینی کرد و تا روز یکشنبه تخمین ارزیابی از کابینه به تعویق می‌افتد و از یکشنبه به بعد تاحدودی می‌توان تصویر روشن‌تری از کابینه ترسیم کرد.
معاونت های ستادی به غیر از معاونت زنان در دستور کار ما نیست معاونت های سازمانی در دستور کار است مانند سازمان محیط زیست و بنیاد شهید که در حال حاضر در حال بررسی آن هستیم اما معاونت ستادی را برای بعد گذاشته ایم و عجله ای برای آن نیست. تمرکز ما برای وزرا است.
وی ادامه داد: کارگروه بعدی کارگروه اقتصادی با مسئولیت دکتر طیب نیا است که شامل 4 کمیته وزارت اقتصاد و دارایی بانک مرکزی است که البته چهارچوب قانونی دارد که باید در یک روند این کار انجام شود کمیته سازمان برنامه و بودجه و کمیته وزارت صمت. کارگروه فرهنگی نیز با مسئولیت آقای صالحی امیری در حال برگزاری است که شامل وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سازمان میراث و گردشگری و وزارت ورزش و جوانان است.
کارگروه اجتماعی نیز با ریاست دکتر ربیعی شامل وزارت رفاه، بنیاد شهید، معاونت زنان و سازمان محیط زیست است. یک کارگروه زیربنایی هم داریم که آقای عبدالعلی زاده هدایت آن را برعهده دارند که شامل وزارت نفت، راه وشهرسازی و ارتباطات و کشاورزی است.
ظریف روز گذشته نیز در همایش اعضای کمیته های مشورتی انتخاب دولت چهاردهم، ضمن برشمردن مسیر این شورا برای انتخاب وزاری پیشنهادی یک نکته مهم را یادآور شد و گفت؛ ما نقش خودمان را خوب انجام می دهیم و قرار نیست ما به جای رئیس جمهور انتخاب کنیم؛ بلکه قرار است ما به رئیس جمهور کمک کنیم و این بار برای اولین بار در تاریخ 45 ساله گذشته، ما داریم این کار را شفاف و بر اساس سنجه هایی انجام می دهیم که همه مردم ایران آنها را دیده اند، علمی و کارشناسی شده است.
میانگین سنی کابینه پزشکیان چند است؟
جوان سازی دولت نیز یکی دیگر، اقدامات پیش روی شورای راهبری برای انتخابات کابینه است. چنانچه ظریف درباره آن بیان کرده بود: قرار است حاصل کار ما که به رئیس جمهور ارائه خواهد شد شامل 60 درصد افرادی باشد که سن آن ها از 50 الی 55 پایین تر است و البته 60 درصد آنان برای بار اول وارد هیات دولت می شوند. حالا نه این که 60 درصد زیر 50 سال باشند و همان 60 درصد نیز بار اولشان باشد.
ممکن است 60درصد بار اولشان باشد و یک 60 درصد دیگر یعنی اگر شش تا پیشنهاد می کنیم، سه نفر زیر 50 سال باشد و سه نفر از آنان بار اولشان باشد. بازار گمانه زنی ها داغ شد؛ چه کسی معاون اول می شود؟ ظریف همچنین در آن گفتگوی تلویزیونی اسامی مطرح شده در رسانه های برای تصدی وزارت خانه ها یا معاونت ها را تکذیب کرد و گفت »فهرست وزیران هنوز نهایی نشده و همه اسامی منتشرشده، گمانه زنی و بی اعتبار است.
او در همایش روز شنبه نیز بار دیگر این موضوع را یادآور شد و گفت باید آبروی فردی که در حد وزارت و یا ریاست یک سازمان مطرح است، حفظ شود. درست نیست اخباری را به بیرون درز بدهیم که این پنج نفر نامزد برجسته شدند و حتی اگر قرار باشد آقای رئیس جمهور از این پنج نفر هم انتخاب کند، چهار نفر آنها انتخاب نخواهند شد و یک نفر انتخاب خواهد شد. شما حساب کنید که برای آن چهار نفر در برابر خانواده و جامعه چه شرایطی ایجاد می شود، وقتی این اسامی بیرون بیاید و منتشر شود.
ما شفافیت را راه انداخته ایم، ولی در این روند شفاف نباید آبروی مردم هزینه شود. در واقع نباید حیثیت خانواده ها هزینه شود. ما در این روند می خواهیم به رئیس جمهور کمک کنیم؛ ارزیابی داشته باشیم و این ارزیابی را محرمانه به رئیس جمهور محترم ارائه بدهیم. لذا من از اعضای کمیته ها، رؤسای کمیته ها و کارگروه ها صمیمانه تقاضا دارم که این راه را با جدیت و دقت انجام بدهند.
با این حال، از زمان پیروزی پزشکیان تا به امروز، اسامی زیادی درباره اعضای دولت چهاردهم در فضای سیاسی و رسانه ای به گوش می رسد. آنچنان که نام علی طیب نیا، محمدرضا عارف و محمدجواد آذری جهرمی برای کرسی معاون اولی شنیده می شود. هر چند که محمدجواد آذری جهرمی، عضو شورای راهبری بارها حضور خود در دولت را تکذیب کرده و گفته است در دولت پزشکیان سمتی نخواهد گرفت، اما تابناک، رسانه اصولگرا از او به عنوان یکی از گزینه های معاون اولی نام برده است.
از ظریف انکار از رسانه ها اصرار
نیز حضور قطعی محمدرضا عارف در کابینه چهاردهم خبر داده و برخی رسانه ها نیز از علی طیب نیا به عنوان فرمانده اقتصادی دولت چهاردهم نام می برند. از ظریف انکار از رسانه ها اصرار محمد جواد ظریف، که نقشی پررنگ در پیروزی مسعود پزشکیان در انتخابات ریاست جمهوری داشت و این روزها اساسی ترین نقش در چینش کابینه را عهدده دار است پیشتر در گفتگویی بیان کرده که؛ من به خاطر نگرانی از آینده ایران وارد عرصه انتخابات و حمایت از آقای پزشکیان شدم نه اینکه در دولت و برای کسب پست حضور پیدا کنم و آماده ام که در صورت لزوم و درخواست آقای پزشکیان به این مشورت ها و همکاری ها ادامه دهم. با این حال روزنامه های خراسان و هم میهن او را معاون سیاسی رئیس جمهور معرفی کردند. نام عباس عراقچی، معاون ظریف هم این روزها زیاد شنیده می شود و یکی از گزینه های جدی برای تصدی کرسی وزارت امور خارجه است.
حضور دولتمردان رئیسی در کابینه پزشکیان؟
همچنین برخی از گمانه زنی ها از حضور برخی از چهره های حاضر در دولت سیزدهم، در کابینه پزشکیان خبر می دهد. عزت اهلل ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی، یکی از همان چهره هایی است که نامش از گوشه و کنار برای حضور در این وزارت خانه مطرح می شود.
گمانه ای که ضرغامی صحبت درباره آن را به بعد موکول کرد.برخی از چهره های سیاسی هم درخواست حضور محمد مخبر، سرپرست قوه مجریه، را در دولت چهاردهم داشتند. آنچنان که سید محمدعلی ابطحی، فعال سیاسی اصلاح طلب، خطاب به پزشکیان نوشت: آقای مخبر بعد از شهید رئیسی موقرانه و متشخصانه و بی طرف کشور و انتخابات را اداره کرد. با تندروهای دولت مرز کشید. کاش پزشکیان در کنار وزرای جوان و نو اندیش که امید جامعه هستند مخبر را به عنوان مجری قوی معاون اول نگه دارد تا با مسائل اجرایی که در گذشته بوده حفظ شود.
خاتمی هم به همین استدلال دکتر حبیبی معاون اول هاشمی رفسنجانی را در همان پست نگه داشت.«این درخواست که به شکلی دیگر از سوی برخی اصولگرایان نیز مطرح شده تاکنون واکنشی از سوی پزشکیان، شورای راهبری و حتی خود مخبر را به دنبال نداشته است اما آنها که معتقد به آن هستند که رأی به پزشکیان رأی به تغییر و تحول در وضع موجود بوده است معتقد به حضور دولتمردان فعلی در دولت چهاردهم نیستند و آن را سیگنالی منفی به رأی دهندگان می دانند.
باد این حال در ادامه این گزارش مهمترین گزینه های مطرح را تا کنون برای هر وزارتخانه بررسی خواهیم کرد و به اعلام اسامی افرادی که در تعدادی از وزارتخانه ها، سازمان ها و معاونت های وابسته به ریاست جمهوری به عنوان اعضای کارگروه انتخاب گزینه های پیشنهادی، منصوب شده‌اند.
وزارت نفت
کارگروه انتخاب وزیر نفت دولت چهاردهم از اسامی و چهره های شاخص و مهمی تشکیل شده است که از آن جمله می‌توان به غلامحسین نوذری، علی کاردرو محمدرضا نعمت زاده اشاره کرد که هر کدام پیش از این سابقه فعالیت در حوزه انرژی و همچنین وزارت نفت داشته اند.
غلامحسین نوذری در دولت نهم طی سال های ۸۶ تا ۸۸ وزیر صمت بوده است و علی کاردرو هم طی سال های ۹۵ تا ۹۷ مدیریت شرکت ملی نفت ایران را برعهده داشته است. محمدرضا نعمت زاده در دولت دوازدهم مشاور بیژن زنگنه وزیر نفت و در دولت یازدهم وزیر صنعت بود.
وزارت اقتصاد
اعضای کارگروه انتخاب گزینه‌های وزارت اقتصاد دولت چهاردهم نیز مشخص شدند که از میان آن ها مسعود کرباسیان (وزیر اقتصاد دولت دوازدهم و رئیس اسبق گمرک) و حسین عبده تبریزی یکی از کارشناسان زبده و قدیمی حوزه مسکن و اقتصاد به چشم می خورند. عبده تبریزی در ایام تبلیغات انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری به عنوان مشاور اقتصادی هم در کنار پزشکیان حضور داشت.
وزارت آموزش و پرورش
اعضای این کارگروه بر اساس مصادیق ارائه شده، وزیر آموزش و پرورش را به رئیس جمهور معرفی می کنند و در این لیست چند نام آشنا به چشم می آیند که می توان به ضیا هاشمی وزیر علوم دولت یازدهم، محمد بطحایی وزیر آموزش و پرورش دولت دوازدهم، مهدی نوید ادهم دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش در دولت دوازدهم و علی اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش دولت یازدهم اشاره کرد.
وزارت بهداشت
در میان اعضای کارگروه انتخاب گزینه‌های وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دولت چهاردهم چهره های مهمی مانند رضا ملک‌زاده فوق تخصص گوارش و کبد و عضو پیوسته فرهنگستان علوم پزشکی و علی تاجرنیا عضو شورای مرکزی جبهه مشارکت ایران اسلامی مشاهده می شود.
وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی
اعضای این کارگروه باید وزیر میراث فرهنگی و گردشگری را به رئیس جمهور معرفی می کنند. مسعود سلطانی فر، وزیر پیشین وزارت میراث فرهنگی، محمد بهشتی، عضو شورای عالی میراث فرهنگی و گردشگری، محمدحسین ایمانی خوشخو از مسئولان پیشین جهاد دانشگاهی و حسین مرعشی دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی از جمله چهره های مهمی هستند که در این کارگروه حضور دارند.
با توجه به اینکه در برخی گمانه زنی ها، نام عزت الله ضرغامی به عنوان وزیر میراث دولت چهاردهم قید شده بود، او امروز در حاشیه جلسه هیأت دولت به این موضوع واکنش نشان داد و به خبرنگاران گفته بود: «بعد صحبت می کنم».
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی
مهم ترین اعضای کارگروه انتخاب وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به پزشکیان را حجت میرزایی (اقتصاددان) و فیاض زاهد تشکیل داده اند.
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
اعضای کارگروه انتخاب گزینه‌های وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت چهاردهم هم مشخص شدند و علیرضا تابش (رئیس اسبق بنیاد سینمایی فارابی)، سیدمحمد بهشتی (رئیس پیشین سازمان میراث فرهنگی)، محمدمهدی حیدریان (رئیس اسبق سازمان سینمایی)، علیرضا رضاداد (دبیر ادوار جشنواره فجر)، احمد مسجد جامعی (وزیر ارشاد دولت خاتمی) و محمدمهدی عسگرپور (کارگردان سینما و فعال صنفی) مهم ترین افراد حاضر در این کارگروه هستند.
گفته می‌شود محمد بهشتی و سمیع‌الله حسینی مکارم نیز از گزینه‌های مطرح برای وزارت میراث محسوب می‌شوند.
وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات
در کارگروه انتخاب وزیر ارتباطات در دولت چهاردهم نام این افراد شاخص دیده می‌شود: نصرالله جهانگرد (رئیس کارگروه) و محمود واعظی (رئیس دفتر رئیس جمهور در دولت دوازدهم).
وزارت صنعت، معدن و تجارت
در لیست اعضای کارگروه انتخاب وزیر صمت در دولت چهاردهم می توان به محمودنیلی احمدآبادی رئیس پیشین دانشگاه تهران، حسین سلاحورزی، رئیس پیشین اتاق ایران و محسن صفایی فراهانی، عضو شورای مرکزی و رئیس هیئت اجرایی جبهه مشارکت ایران اسلامی اشاره کرد.
در کنار اعضای این کمیته، بازار گمانه‌زنی‌هد درباره گزینه وزارت صمت داغ شده؛ روزنامه دنیای اقتصاد در گزارشی نوشته است: «در میان اسامی موجود نام مسعود کرباسیان به چشم می‌خورد. او در دولت یازدهم معاون علی طیب‌نیا وزیر وقت اقتصاد و رئیس گمرک کشور بود. در آغاز به کار دولت دوازدهم به مدت یک سال وزیر امور اقتصادی و دارایی ایران بود که استیضاح و برکنار شد. فرد دیگری که به عنوان وزیر مطرح شده است ولی الله افخمی معاون سابق سازمان توسعه تجارت بود. او در دولت رئیسی هیچ سمت دولتی در وزارت صمت نداشت. رضا ویسه و حسین ابویی اسامی دیگری هستند که به عنوان کاندیدا وزارت صمت مطرح هستند. خداداد غریب پور معاون اسبق وزارت صمت و مدیرعامل ایمیدرو از گزینه‌های جدی مطرح است. اما برخی دیگر می‌گویند عباس علی آبادی کماکان وزیر صمت خواهد ماند.»
وزارت نیرو
رضا حدادیان (رئیس کارگروه)، حمید چیت‌چیان (وزیر نیروی دولت یازدهم)، علینقی مشایخی (استاد مطرح مدیریت دانشگاه صنعتی شریف) اعضای مهم و نام آشنای کارگروه انتخاب وزارت نیروی دولت چهاردهم هستند.
سازمان محیط زیست
اسامی چهره های شاخص این کارگروه عبارتند از معصومه ابتکار (رئیس اسبق سازمان حفاظت از محیط زیست)، محمد درویش (کنشگر محیط زیست) و محمد الموتی.
سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران
در میان چهره های شاخص عضو کارگروه انتخاب رئیس سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران نیز نام سعید اوحدی (رئیس اسبق سازمان حج و زیارت) به چشم می خورد.
سازمان امور اداری و استخدامی
اعضای کارگروه انتخاب گزینه‌های ریاست سازمان امور اداری و استخدامی دولت چهاردهم مشخص شدند. اعضای این کارگروه شامل افراد زیر است: محمد قاسمی، عاطفه پهلوان، محمود عسگری آزاد، مهدی الوانی، مرتضوی، شهلا سرابی، نصرت الله بازوبند، علی شیرکانی، محمد نیشابوری، سیدحسن دانایی فر، یعقوب اندایش و... .
سازمان برنامه و بودجه
معروف ترین اعضای کارگروه انتخاب رئیس سازمان برنامه‌وبودجه دولت چهاردهم نیز به شرح زیر است: احمد میدری (معاون اسبق وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی)، غلامرضا تاجگردون (نماینده مجلس و رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس دوازدهم)
معاونت زنان و خانواده
اعضای کارگروه انتخاب گزینه‌های معاون زنان و خانواده رئیس جمهور دولت چهاردهم هم در حالی مشخص شدند که نام شهیندخت مولاوردی (معاون اسبق امور زنان) و فاطمه راکعی (نماینده ادوار مجلس) در میان آن ها به چشم می خورد.
وزارت کشور
داغ شدن بازار گمانه زنی ها درباره حضور قطعی برخی از چهره ها در کابینه دولت چهاردهم از جمله نکات مهم و البته پربحث این روزهاست و روزنامه دنیای اقتصاد درباره رایزنی با برخی اشخاص برای پست وزارت کشور در دولت چهاردهم نوشته است: «بر اساس شنیده‌ها، تیم اقتصادی دولت زیرنظر مستقیم علی طیب‌نیا تشکیل می‌شود و تیم سیاست خارجی دولت نیز زیر نظر محمدجواد ظریف انتخاب خواهد شد. از سوی دیگر شنیده‌ها حاکی از آن است که یکی از گزینه‌های جدی برای وزارت کشور مصطفی پورمحمدی است. گفته می‌شود با او برای قبول این پست صحبت‌هایی شده اما جواب پورمحمدی هنوز مشخص نیست. همچنین سیدمحمود علوی و محسن اسماعیلی از گزینه‌های مطرح و جدی برای وزارت اطلاعات هستند. علاوه بر این همچنین سیدعباس عراقچی به احتمال بسیار زیاد به عنوان وزیر پیشنهادی وزارت امور خارجه معرفی خواهد شد.
گزارش از محمد جهاد
